گردشگری ورزشی فرصت کشف مخاطبین ویژه و نقش آن درتوسعه اقتصادی کشور
گردشگری ورزشی چیست؟
گردشگری ورزشی به سفرهایی گفته میشود که تماشای یک مسابقه‌ی ورزشی یا شرکت در چنین مسابقاتی را در بر می‌گیرد. گردشگری ورزشی یکی از زیرمجموعه‌های گردشگری و صنعت توریسم است که روز به روز در حال گسترش و پیشرفت است و بر تعداد طرفداران آن افزوده میشود.
امروزه صنعت گردشگری در ابعاد گوناگون آن در حال پیشرفت و گسترش سریع است. در این میان، گردشگری ورزشی به معنای تجربه‌ی سفر برای شرکت یا تماشای رویدادها و فعالیت‌های ورزشی، به بخش مهمی از بازار این صنعت تبدیل شده است. بازاری که می‌تواند برای کشورهای گوناگون منبع درآمد عظیمی باشد.
به منظور رقابت در این بازار روبه رشد، به دست آوردن درک عمیق از اهمیت و فواید این بخش از گردشگری برای کشورها و جوامع گوناگون ضروری است.
فرآیندهای برگزاری رویدادهای بزرگ ورزشی، فرصت‌های سرمایه‌گذاری در این رویدادها و برنامه‌ریزی برای میزبانی چنین رویدادهایی به شکل موفقیت‌آمیز، کاری بسیار دقیق علمی و حیاتی است. گردشگری ورزشی یک بازار روبه رشد است که شهرها و کشورهای زیادی در تلاش هستند تا با فراهم کردن زیرساخت‌ها، سهمی از این بازار پرسود داشته باشند.
گردشگری ورزشی چیست؟
گردشگری ورزشی در واقع سفر به اقصی نقاط دنیا برای شرکت در یک رویداد یا فعالیت ورزشی یا تماشای یک مسابقه‌ی ورزشی است. معمولا گردشگری ورزشی را به سه نوع تقسیم می‌کنند. گردشگری رویدادهای ورزشی، گردشگری ورزشی فعال و گردشگری ورزشی نوستالژیک.
در حالی که شاید بسیاری از افراد حتی نام گردشگری ورزشی به گوششان نخورده باشد، علاقه‌مندان به ورزش‌ها و تیم‌های گوناگون برای شرکت یا تماشای رقابت‌ها و مسابقات ورزشی مورد علاقه‌شان به راه‌های دور و نزدیک سفر می‌کنند.
آشنایی با دسته‌بندی‌های گردشگری ورزشی
گردشگری رویدادهای ورزشی
این بخش از گردشگری ورزشی شامل رویدادهای ورزشی بزرگ مثل بازی‌های المپیک یا مسابقات جام جهانی فوتبال است. این دو رویداد بزرگ ورزشی از مشهورترین و پرطرفدارترین مقاصد گردشگری ورزشی در دنیا هستند که هر چهار سال یک بار و هر بار در شهر و کشور متفاوتی در گوشه و کنار دنیا برگزار می‌شوند.
جام جهانی سال ۱۹۹۴ و المپیک سال ۱۹۹۶ که هر دو در آتلانتا برگزار شدند، به عنوان یک جاذبه‌ی گردشگری مهم شناخته شدند. در جریان آماده‌سازی برای جام جهانی سال ۱۹۹۴، تخمین زده شد که این رویداد ورزشی ۵۰ میلیون مسافر خارجی را به آمریکا می‌کشاند.
علاوه بر این‌ها، گردشگری مرتبط با تیم‌های مطرح ورزشی نیز بخشی از گردشگری ورزشی هستند. به عنوان مثال سفر برای تماشای مسابقه‌ی یکی از تیم‌های محبوب در یک لیگ داخلی.
گردشگری ورزشی فعال
افرادی که برای انجام یک ورزش و در واقع شرکت در یک رویداد ورزشی سفر می‌کنند گردشگران گردشگری ورزشی فعال هستند. این رویدادهای مشارکتی طیف گسترده‌ای از ورزش‌ها و اشکال مختلفی از تورنمنت‌ها و رویدادها را شامل می‌شوند.
ورزش‌هایی مانند گلف، قایق‌رانی، تنیس، ماهیگیری، موج‌سواری و حتی شنا و غواصی از ورزش‌هایی هستند که افراد برای انجام آنها و شرکت در مسابقات آنها به کشورهای دیگر سفر می‌کنند.
برخی از کارشناسان، این زیرمجموعه را نیز به دو دسته‌ی دیگر تقسیم می‌کنند که شامل شرکت‌کنندگان در رویداد و علاقه‌مندان به رویداد می‌شوند.
شرکت‌کنندگان در رویدادهای ورزشی کسانی هستند که یا به شکل آماتور یا حرفه‌ای در رقابت‌های ورزشی شرکت می‌کنند و برای این رقابت به جای دیگری سفر می‌کنند. علاقه‌مندان، آن دسته از افرادی هستند که در سفرهای ورزشی برای تفریح و سرگرمی شرکت می‌کنند.
گردشگری ورزشی نوستالژیک و مشاهیر
این زیرمجموعه از گردشگری ورزشی به سفرهایی گفته میشود که بازدید از جاذبه‌های گردشگری ورزشی را در بر می‌گیرند. به عنوان مثال تالار مشاهیر ورزشی در گوشه و کنار دنیا یا موزه‌های ورزشی و ورزشگاه‌های بزرگ و مشهور دنیا که تورهای بازدید برگزار می‌کنند. حتی ملاقات با مشاهیر ورزشی نیز در این دسته جای می‌گیرد.
دسته‌بندی دیگری نیز برای این شاخه از توریسم وجود دارد. گردشگری ورزشی سخت و گردشگری ورزشی نرم.
گردشگری ورزشی سخت شامل تعداد افرادی است که در رویدادهای رقابتی ورزشی شرکت می‌کنند. در این نوع سفرها به‌طور معمول این رویداهای ورزشی هستند که انگیزه‌ی سفر به مقصدی خاص می‌شوند. بازی‌های المپیک، جام جهانی فوتبال، مسابقات جایزه بزرگ فرمول یک و رویدادهای ورزشی منطقه‌ای مانند بازی‌های آسیایی جزء این دسته قرار می‌گیرند.
گردشگری ورزشی نرم زمانی است که مسافر برای شرکت در فعالیت‌های ورزشی تفریحی یا سرگرمی‌های این چنینی سفر میکند. ورزش‌هایی مانند پیاده‌گردی (Hiking)، اسکی و قایق‌رانی تفریحی در این دسته قرار می‌گیرند.
اهمیت پیشرفت فناوری
با وجود این که پیشرفت‌های فناوری در سال‌های اخیر تاثیر بزرگ و قابل توجهی در صنعت ورزش نداشته اما چندان بی‌تاثیر نبوده است. فراهم شدن امکان خرید بلیط مسابقات ورزشی به شکل آنلاین، دسترسی به منابع متعددی را فراهم کرده که تا دهه‌های پیش امکان‌پذیر نبود.
امروزه ما از مدت‌ها قبل به‌طور دقیق می‌دانیم که یک رویداد ورزشی کجا و در چه تاریخی برگزار میشود. حتی می‌توانیم بلیط آن را زودتر تهیه کنیم و خود را برای هزینه‌ها و زمان سفر برای تماشای یک رویداد آماده کنیم. گردشگری ورزشی نه تنها امروزه جایگاه مهمی در فناوری دارد بلکه بخشی از گسترش خود را مدیون پیشرفت‌های تکنولوژی است.
مخاطبان گردشگری ورزشی چه کسانی هستند؟
مخاطبان گردشگری ورزشی با توجه به نوع ورزش مورد نظر، بررسی می‌شوند و از ورزشی تا ورزش دیگر تفاوت‌های عمده‌ای دارند. اما بررسی‌های کلی نشان می‌دهد که بیشتر مخاطبان این نوع از گردشگری را مردان بین ۱۸ تا ۳۴ سال تشکیل می‌دهند و از نظر اقتصادی در حد متوسط قرار می‌گیرند.
مطالعه‌ی دقیق‌تر آمار و ارقام، چشم‌انداز دقیق‌تری در این زمینه در اختیار ما قرار می‌دهد. به عنوان مثال، علاقه‌مندان به ورزش‌های کریکت و راگبی معمولا مسن‌تر طرفداران معمولی فوتبال و بسکتبال هستند. در حالی که ورزش‌های مختلف، مخاطبان متفاوتی دارند اما به‌طور کل همه‌ی ورزش‌ها در سال‌های اخیر با رشد گردشگر روبه‌رو بوده‌اند.
گردشگری ورزشی نه تنها در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته و به مرور در حال پیشرفت و گسترش است، بلکه به یکی از دلایل اصلی برای سفر و تعطیلات تبدیل شده است.
چرا گردشگری ورزشی فراگیر شده است؟
عوامل مختلفی بر افزایش محبوبیت و فراگیر شدن این بخش از صنعت گردشگری تأثیرگذار بوده‌اند. از میان آنها به مواد زیر می‌توان اشاره کرد که هنوز هم رشد روزافزون این بخش را به دنبال دارند.
۱. دلایل و الزامات اقتصادی
۲. نوآوری‌های دنیای فناوری
۳. تغییر در نگرش‌ها و ارزش‌ها
دلایل و الزامات اقتصادی
نیاز به توضیح نیست که افراد برای شرکت در هر نوع گردشگری ورزشی ملزم به پرداخت هزینه‌های آن هستند. بنابراین، این بخش می‌تواند زمینه‌ی خوبی برای سرمایه‌گذاری و کسب درآمد باشد. به علاوه، تغییر شکل شغل‌ها در جوامع سبب شده که در سال‌های اخیر ساعات کاری کاهش پیدا کنند و بر زمان تفریح، استراحت و تعطیلات افزوده شود. پیشرفت تکنولوژی نیز بار انجام بسیاری از کارها را از دوش مردم برداشته است. افزایش درآمدها و در کنار آن افزایش زمان تفریحات و سرگرمی سبب شده که افراد و خانواده‌ها برای انجام فعالیت‌های ورزشی و هزینه کردن برای سفرهای مرتبط با ورزش، تمایل بیشتری نشان بدهند.
نوآوری‌های دنیای فناوری
یکی دیگر از عواملی که سبب استقبال مردم از این نوع گردشگری و گسترش آن به بخش وسیعی از دنیا شده، رشد و پیشرفت‌هایی است که در زمینه‌ی فناوری به وقوع پیوسته است. یکی از بهترین نمونه‌های تاثیر فناوری بر این بخش از گردشگری، ظهور انواع جدیدی از وسایل حمل‌ونقل است. با اختراع اتومبیل و فراهم شدن امکان سفر هوایی در قرن اخیر، افراد به راحتی می‌توانند برای شرکت در فعالیت‌های ورزشی به آن سر دنیا سفر کنند. این سفر به نقاط دوردست نیازمند فراهم شدن امکانات اقامتی متعدد مثل هتل، مسافرخانه و انواع اقامتگاه است. علاوه بر نقش حیاتی افزایش راه‌های حمل‌ونقل و امکانات اقامتی، ابداعات در فناوری‌های مرتبط به رسانه در گسترش این نوع از گردشگری تأثیرگذار بوده است.
مطبوعات و به دنبال آن رادیو و تلویزیون نیز تاثیر زیادی در گسترش تماشاگری ورزشی داشتند. اخیرا پیشرفت‌های فناوری در تولید تجهیزات ورزشی نیز سبب همه‌گیر شدن ورزش و به تبع آن افزایش محبوبیت گردشگری ورزشی شده است.
ابداعات فناوری باعث شده‌اند که دسترسی به اخبار و اطلاعات، امکان رزرو بلیط‌های ورزشی و سهولت شرکت کردن در مسابقات ورزشی تقریبا برای همه فراهم شود.
تغییر در نگرش‌ها و ارزش‌ها
امروزه به خصوص در جوامع غربی، افراد بیشتر از گذشته به تفریحات و سرگرمی اهمیت می‌دهند. همین مسئله سبب میشود که تمایل برای انجام تفریحات ورزشی و به دنبال آن گردشگری ورزشی افزایش پیدا کند. یکی از مشخصه‌های این تغییر فکر این است که امروزه کلینیک‌های تناسب اندام با اهداف تجاری روزبه‌روز در حال گسترش هستند. این کلینیک‌ها بیشتر بر جنبه‌های فردی و شاید لذت‌گرایی ورزش تاکید دارند.
در عین حال که شرکت در مسابقات ورزشی و پیروزی در آنها برای دسته‌ی زیادی از افراد و دوستداران ورزش دارای اهمیت است اما عده‌ی زیادی نیز بیشتر تمایل دارند تا فعالیت‌های ورزشی را برای تفریح و سرگرمی انجام دهند.
گردشگری ورزشی و تاثیرات آن بر بخش‌های مختلف
گردشگری ورزشی گرچه مرزهای محدودی دارد اما بر بخش‌های مختلف نظیر اقتصاد، محیط زیست و فرهنگ تاثیرگذار است.
گردشگری ورزشی و اقتصاد
بیشتر تحقیقات انجام شده در گردشگری رویدادهای ورزشی بر مسائل مالی و اقتصادی و تاثیرات این رویدادها بر کشور میزبان تمرکز داشته‌اند. سیاستمداران، برنامه‌ریزان و اقتصاددانان برای احیای اقتصاد محلی، بر گسترش گردشگری ورزشی تاکید دارند. این بخش از گردشگری از آنجایی که شامل دو بخش پرطرفدار و پرسود است بدون شک به بهبود شرایط اقتصادی یک جامعه کمک خواهد کرد. آمار و ارقام زیادی درباره‌ی تاثیر رویدادهای بزرگ ورزشی بر اقتصاد مناطق گوناگون منتشر شده است. بررسی آنها این مسئله را ثابت میکند که رشد این بخش از صنعت گردشگری تحول اقتصادی را برای میزبان این رویدادها به همراه داشته است.
گرچه برگزاری رویدادهای ورزشی، منافع اقتصادی زیادی برای میزبانان به دنبال دارد اما برنامه‌ریزی کنندگان این رویدادها باید تأثیرات جنبی آن را نیز در نظر بگیرند. این تأثیرات ممکن است مثبت و حتی منفی باشند. این تأثیرات مثبت و منفی در رویدادهای ملی و بین‌المللی بسیار قابل توجه‌تر هستند.
یکی از مسائلی که باید به دقت مورد بررسی قرار بگیرد بحث هزینه‌های برگزاری رویداد و فراهم کردن امکانات و تجهیزات لازم برای ورزش‌های مختلف است. علاوه بر این‌ها، برگزاری یک رویداد بزرگ و جذب گردشگران زیاد از سراسر دنیا تأثیرات فرهنگی و زیست‌محیطی بی‌شماری بر کشور و منطقه‌ی میزبان و زندگی اهالی آن دارد.
تبدیل امکانات ورزشی از امکانات محلی به امکانات ملی و بین‌المللی ممکن است تأثیر منفی در محیط زیست داشته باشد. البته در کنار این، نباید جنبه‌ی اشتغال‌زایی و کسب درآمد برای اهالی را فراموش کرد.
تأثیرات فرهنگی و اجتماعی گردشگری ورزشی
گردشگری ورزشی تأثیراتی فراتر از مسائل اقتصادی دارد. از میان تأثیرات مثبت این بخش از گردشگری بر فرهنگ، موارد زیر را می‌توان نام برد:
- گردشگری ورزشی، روحیه‌ی اجتماعی، میراث ملی و هویت جامعه را تقویت میکند چرا که اهالی منطقه برای ارتقاء فرهنگشان با هم همکاری می‌کنند.
- گردشگری ورزشی وسیله‌ای فراهم میکند تا گردشگران از سیار نقاط دنیا به یک کشور سفر کرده و با فرهنگ آن منطقه بیشتر آشنا شوند.
- گردشگری ورزشی اهالی یک منطقه را به احیا و حفظ سنت‌های فرهنگی، تشویق و ترغیب میکند.
و اما از میان تأثیرات منفی آن می‌توان موارد زیر را نام برد:
- فرصت‌های سودآور گردشگری ممکن است منجر به برهم خوردن تعادل اقتصادی منطقه‌ی میزبان و از بین بردن جوامع سنتی شود.
- در صورت عدم برنامه‌ریزی صحیح، گردشگری ورزشی ممکن است به میراث فرهنگی و هویت یک جامعه آسیب بزند.
- جامعه ممکن است برای تطبیق با شرایط جدید، تغییراتی در فرهنگ خود ایجاد کند.
- امکان بروز بی‌نظمی و آشوب در رویدادهای بزرگ و همچنین امکان ایجاد تنش بین میزبان و گردشگران وجود دارد.
تأثیرات گردشگری ورزشی بر محیط زیست
هر چه محبوبیت و فراگیری این بخش از صنعت گردشگری افزایش پیدا میکند، تأثیرات آن بر منابع طبیعی بیشتر میشود. ورزش‌هایی که در فضای باز و در طبیعت انجام می‌شوند، ممکن است به طبیعت آسیب بزنند.
در واقع برخی فعالیت‌های ورزشی و حتی رفتارهای خود ورزشکاران ممکن است برای محیط زیست مخرب و آسیب‌زننده باشد.
- دوچرخه‌سواران کوهستان ممکن است به خاک و پوشش گیاهی منطقه آسیب بزنند.
- نور و سروصدای ایجاد شده توسط قایق‌های پرسرعت و ماشین‌های رالی، حیوانات را فراری می‌دهد.
- ورزشکارانی که در طبیعت اقامت می‌کنند، با ریختن زباله در پارک‌ها و جریان‌های آب، محیط زیست را به خطر می‌اندازند.
- لنگر قایق‌ها و کشتی‌ها و بی‌مبالاتی غواصان ممکن است که به صخره‌های مرجانی و دنیای زیر آب آسیب بزنند.
علاوه بر این، تصرف زمین‌ها به خصوص در مناطق بکر، برای ایجاد زیرساخت‌های مورد نیاز تأسیس امکاناتی چون پیست‌های اسکی یا زمین‌های گلف، برای محیط زیست زیان‌آور است. جنبه‌ی دیگر این زیان، تأمین امکانات مورد نیاز برای ورزش و اقامت گردشگران است. ساخت‌وسازهای بی‌رویه برای فراهم کردن امکانات اقامتی و رستوران‌ها و زیرساخت‌های لازم برای تأمین وسایل حمل‌ونقل عمومی، مصرف انرژی و آلودگی ایجاد شده توسط وسایل حمل‌ونقل، همگی عوامل تهدید محیط زیست هستند. سفرهای گروهی به برخی مناطق نیز موجب افزایش فشار و آسیب به منطقه میشود.
اما گردشگری ورزشی با همه‌ی این تأثیرات مثبت و منفی بدون شک منافعی نیز به دنبال دارد. با رشد گردشگری ورزشی:
- ورزش‌ها به یک منبع سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری تبدیل می‌شوند.
- ایجاد فرصت‌های شغلی جدید و رستوران‌ها و هتل‌های پر از مسافر، رشد اقتصادی را در پی دارد.
- فرصتی برای معرفی شهر یا کشور و ارائه‌ی تصویر مثبتی از جامعه فراهم میشود.
- سبب افزایش امکانات به خصوص امکانات ورزشی میشود.
- فرصت‌هایی برای تفریح و سرگرمی جوانان فراهم میشود.
- زیرساخت‌های جدید را توسعه می‌دهد.
- موجب رشد و توسعه در بخش‌های دیگر صنعت گردشگری منطقه میشود.
- قابلیت‌های سازمانی و بهره‌برداری از بازار را افزایش می‌دهد.
- منابع مالی مورد نیاز برای ایجاد امکانات جدید ورزشی را فراهم میکند.
- حمایت جامعه از ورزش و رویدادهای ورزشی را افزایش می‌دهد.
گردشگری ورزشی و نقش آن درتوسعه اقتصادی کشور
انسان نخستین، از سرآغاز آفرینش همیشه در پی کنجکاوی و سفر به ناشناخته ها بوده است. این سفرها چه با مقاصد ویژهای همچون پیدا کردن چراگاهها، شکار یا مکانهای زیستی بهتر بوده، چه از روی کنجکاوی، به هر روی نوعی سفر به شمار میرفته است. این پدیده در طول تاریخ بنا بر وضعیت اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کشورها به شکلهای متفاوتی صورت میپذیرفت. برای مثال، «رومیهای ثروتمند به منظور بازدید از اماکن مقدس، حمام در استخرهای آبگرم و نیز به قصد استراحت، به مصر و یونان سفر میکردند. بعدها در قرون وسطی، مردم ً عمدتا برای اهداف مذهبی به مسافرت میرفتند. در منابع معتبر، از کشیشی ، به عنوان نویسنده نخستین راهنمای فرانسوی به نام ایمری دوپیکاد توریستی که در سال ۱۱۳۰ میلادی برای راهنمایی زائران مکان مقدس Santiago de Compostela نوشته شده بود، یاد میشود. در سده های بعد اینگونه سفرها بیشتر با انگیزه های مذهبی ادامه داشت، تا این که در اوایل سده هفدهم، ایده تور بزرگ ورزشی آغاز شد. انگلیسیهای جوان و ثروتمند از طریق دریای مانش به فرانسه میرفتند و سپس از زیباترین و مهمترین شهرهای اروپای آن روزگار بازدید میکردند. این تور ۲ تا ۴ سال به درازا میکشید و توریستها چند هفته یا چند ماه در هر شهر اقامت میکردند، تور بزرگ بخش مهمی از آموزش، البته تنها برای مردمان بسیار ثروتمند بود. صنعت و اختراع وسایل نقلیه فراوانی همانند راه آهن، کشتیهای بخار، هواپیما و اتومبیل تأثیر بسیاری بر گردشگری داشتند؛ به گونه ای که مسافران با استفاده از چنین وسایلی میتوانستند به مکانهای بیشتر و دورتری سفر کنند. عمده تغییرات سفر و نیز انواع و نحوه آن در سده بیستم شکل گرفت. در سال ۱۹۴۹ ولادیمیر رایتز شرکتی به نام Horizon Holidays را بنا کرد و تعطیلات موسوم به پکیج از آنجا آغاز شد. در تعطیلات پکیج، این شرکت همه ملزومات، از قبیل بلیت هواپیما، هتل و حتی غذا را مهیا میکند و گردشگران پیش از آنکه ترک مبدأ کند، همه هزینه ها را می پردازد. با گسترش اینگونه تورها و شرکتها در سده بیستم، صنعت گردشگری مدرن آغاز شد.
گردشگری ورزشی و تاثیر آن بر جوامع میزبان
منبع:https://news.akhbarrasmi.com/news
امروزه صنعت گردشگری به لحاظ درآمدزایی به یکی از مهمترین صنایع در جهان تبدیل شده است. رویدادهای ورزشی بسیار مورد توجه گردشگران در سراسر دنیا قرار دارد.
هدف اصلی رویداد های بزرگ ورزشی را می‌توان بیشتر اقتصادی و توسعه گردشگری عنوان کرد و گردشگری ورزشی به عنوان ابزاری برای رشد پایدار اقتصادی در نظر گرفت.
گردشگری به دلیل تأثیرات مثبت اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی به‌ویژه درآمدزایی و تأثیر در رشد اقتصادی کشورها، به بزرگترین صنعت در جهان تبدیل شده و برای اغلب کشورها، گردشگری منبع مهمی برای فعالیت های تجاری، کسب درآمد، اشتغال زایی و مبادلات خارجی محسوب میشود.
فعالیت گردشگری به عنوان یکی از مهمترین و پویاترین فعالیت‌ها در جهان مطرح است، به‌‌طوری که یکی از اقتصادی‌ترین فعالیت‌ها در چرخه ملی کشورها، به خصوص از نظر اشتغال و ارزآوری و رونق مناطق مختلف به حساب می‌آید.
بر اساس مطالعاتی که در زمینه برگزاری رویدادهای ورزشی و گردشگری برخاسته از آن انجام گرفته است از رویدادهای ورزشی و گردشگری به عنوان عاملی برای بالابردن کیفیت زندگی ساکنان، بهبود اقتصاد و افزایش غرور و روحیه در جامعه نام برده شده است.
در سال‌های اخیر و به خصوص در شرایط نامطلوب اقتصاد جهانی، کشورها به این صنعت بیش از پیش اهمیت داده‌اند و به آن به عنوان جایگزینی برای درآمدهایشان نگاه می‌کنند. برای ایران که در فکر خروج از مشکل اتکای بیش از حد به درآمدهای نفتی و مشکل اشتغال است، صنعت گردشگری می‌تواند به عنوان یکی از گزینه‌های مناسب مطرح باشد. البته در سال‌های اخیر تلاش‌ها و فعالیت‌های خوبی در این زمینه صورت گرفته است که در قیاس با رشد فزاینده گردشگری در جهان این فعالیت‌ها به هیچ عنوان کافی به نظر نمی‌رسد. در عین حال با وجود اثرات مثبت آن بر توسعه اقتصادی، متاسفانه مطالعات اندکی در این زمینه در ایران صورت گرفته است.
رویدادهای ورزشی بسیار مورد توجه گردشگران در سراسر دنیا قرار دارد. با برگزاری رویدادها گردشگران با فرهنگ، قابلیتها و جاذبه‌های گردشگری کشور میزبان آشنا می‌شوند و این موضوع باعث تبادل فرهنگی میان کشورهای مختلف میشود. مطالعات انجام‌گرفته در ۳۲سال اخیر نشان می‌دهد که میزبانی رویدادهای ورزشی صرفه اقتصادی زیادی بر جامعه میزبان دارد.
یافته‌های مشابه در تمامی مطالعاتی که در زمینه برگزاری رویدادهای ورزشی انجام گرفته، این است که منافع اقتصادی حاصل از برگزاری رویدادها بیشتر از هزینه‌های آن است. محققان دلیل اصلی آن را در درجه اول گردشگران می‌دانند و عنوان می‌کنند که برگزاری یک رویداد ورزشی باعث میشود که افراد زیادی در یک محدوده زمانی برای تماشا و مشارکت در ورزش به جامعه میزبان بروند و این امر باعث کسب درآمد برای هتل‌ها، رستوران‌ها و همچنین ایجاد کسب و کار جدید و رونق خرده‌فروشی میشود.
در تحقیقات اخیر که سازمان گردشگری انگلستان انجام داده است برگزاری المپیک ۲۰۱۲ میلادی ۳٫۳میلیارد دلار در آمد در شهر لندن برای کشور انگلستان حاصل کرده است. از سوی دیگر تحقیقات دیگری نشان داده است که میزبانی برزیل برای جام جهانی۲۰۱۴ و بازی‌های المپیک ۲۰۱۶ باعث میشود که اقتصاد این کشور پنج پله صعود کند.
بررسی اثرات اقتصادی گردشگری ورزشی در جامعه میزبان،اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی ساکنان منطقه و مسئولان درباره این اثرات، می‌تواند هم موجب برنامه‌ریزی بهتر و دقیق‌تر از طرف مسئولان شود و هم حمایتهای جامعه میزبان را در پی داشته باشد که این امر نیز به نوبه خود باعث افزایش گردشگر ورزشی در جامعه میزبان و توسعه اقتصادی جامعه میزبان را موجب شود.
علت رشد گردشگری ورزشی
منبع:https://mag.safarestan.com/
۵ علت رشد گردشگری ورزشی
شاید بهترین و ساده‌ترین تعریف برای گردشگری ورزشی هر سفری با قصد دیدن یک رویداد یا اتفاق ورزشی باشد. امروزه تعطیلات و سفرها فقط به ساحل خورشید، دریا و تپه محدود نمی‌شود. در عوض، گردشگران نسل جدید تمایل بیشتری نسبت به تعطیلات فعال دارند، به همین دلیل است که گردشگری ورزشی توجه و محبوبیت زیادی را به خود جلب کرده است.
گردشگری ورزشی از نظر دولت‌ها به‌عنوان یک پیشرفت عمده برای اقتصاد کشور محسوب میشود. گردشگری ورزشی با ارزش یک تریلیون دلار در صنعت گردشگری و گردشگری جهانی قرار دارد.
گرچه در حال حاضر صنعت گردشگری ورزشی منفعل شاهد رشد بیشتری است، اما گردشگران ورزشی به‌تدریج گردشگری ورزشی فعال را نیز تجربه می‌کنند. حتی در کشورهایی مانند فیجی، برزیل، آفریقا و کره‌جنوبی، صنعت گردشگری ورزشی به‌سرعت در حال رشد است. در زیر پنج روند برتر در بازار جهانی گردشگری ورزشی که توسط متخصصان صنعت شناسایی شده‌اند را معرفی می‌کنیم:
شمار رویدادهای ورزشی
قبل از این هرگز ورزش‌ها شاهد رشد این‌چنینی در تعداد طرفدارانشان نشده بودند. با رویدادهای ورزشی مانند بازی‌های المپیک، لیگ قهرمانان اروپا، تنیس ویمبلدون، جام جهانی کریکت، جام جهانی فوتبال و سوپربول شمار گردشگران ورزشی شاهد افزایش شدید بوده است. برای رویدادهای ورزشی مانند لیگ ملی فوتبال، یا حتی سوپر بول پایگاه بیننده بیش از میلیون‌ها نفر است. با توجه به این روند، تبدیل‌شدن به حامی مالی برای بازی‌های مختلف و تولید درآمد از هر گوشه و کنار جهان آسان‌تر شده است. این عامل باعث شده که ایرلاین‌ها و خطوط هواپیمایی در این صنعت سرمایه‌گذاری زیادی بکنند.
ظرفیت خرج کردن خوب توده مردم
حدود ده سال پیش، گردشگری به‌خصوص گردشگری ورزشی به‌عنوان یک کار لوکس به شمار می‌رفت که فقط عده محدودی میتوانستند آن را تجربه کنند. بدیهی است که گردشگری ورزشی نیز مانند دیگر شکلهای گردشگری هزینه‌های زیادی دارد؛ اما با افزایش افراد علاقه‌مند و بیشتر شدن ظرفیت خرج کردنشان، سرمایه‌گذاران گردشگری ورزشی نیز افزایش می‌یابد. نه‌تنها در کشورهای توسعه‌یافته، بلکه اقتصادهای درحال‌توسعه هم با توجه به سطح درآمد سرانه و قابلیت پیشرفت این کار را انجام می‌دهند.
ظهور تکنولوژی مانند تجزیه‌وتحلیل ورزشی
تکنولوژی کمک زیادی به محبوبیت گردشگری ورزشی کرده است. مثلاً فکر کنید در خانه نشسته‌اید و با اینترنت هم بلیط مسابقه تیم موردعلاقه‌تان را می‌خرید و هم بلیط هواپیما به شهری که بازی در آن جریان دارد. به‌ویژه ابزارهایی مانند تحلیل‌های ورزشی که روند کل کار را با جمع‌کردن همه ذینفعان در جامعه ورزشی در یک پلت فرم مشترک ساده میکند و این روند نقش مهمی در افزایش محبوبیت یک ورزش خاص بازی میکند. برای پیشرفت در تجزیه‌وتحلیل ورزشی، تعداد زیادی از افراد از محلی به محل دیگر سفر می‌کنند تا شاهد رویدادهای ورزشی و تجزیه‌وتحلیل تیم‌های مختلف و مدیران در سطح دقیقه‌به‌دقیقه باشند.
ترجیح دادن یک شیوه زندگی فعال
با افزایش شمار مسائل سلامت مربوط به شیوه زندگی، تمایل برای یک زندگی فعال وجود دارد. در حال حاضر برنامه‌های شلوغ‌کاری باعث میشود مردم برای انجام حداقل فعالیت‌های بدنی هم وقت نداشته باشند. به همین دلیل نسل جدید ترجیح می‌دهد در تفریحات و سفرهایشان از لحاظ فیزیکی فعال‌تر باشند. خانواده‌های دارای دو درآمد، بیشتر چنین سفرهایی را انتخاب می‌کنند که تعطیلات را درجایی باشند که هم خوش بگذرد و هم با انجام ورزش به‌سلامتی بدنشان کمک کنند.
هزینه‌های کم مسافرت
امروزه مسافرت در سراسر جهان بسیار ساده‌تر از قبل انجام میشود. راه‌اندازی چند خطوط هوایی ارزان‌قیمت باعث شده گردشگران ورزشی برای کشف تقریباً تمام مقصدهای ورزشی در دنیا کار راحتی داشته باشند و با خرید بلیط هواپیما آن‌هم به‌صورت ارزان‌قیمت و چارتر سفری مقرون‌به‌صرفه داشته باشند.
گردشگری ورزشی چیست؟
گردشگری ورزشی عبارت است از سفر از یک محل به محل دیگر، با هدف درگیر شدن به نحوی با یک فعالیت یا رویداد ورزشی؛ بسیاری از مردم بر این باورند که گردشگری ورزشی تنها به تماشای یک رویداد ورزشی مربوط می شود. با این حال، این درست نیست، صنعت ورزش خیلی بیشتر از این هاست.
گردشگری ورزشی شامل سفر برای اهداف ورزشی خودتان، مانند دوره آموزشی معلم یوگا، مسابقه بدمینتون یا یادگیری موج سواری است. گردشگری ورزشی شامل شرکت در رویدادهای ورزشی مانند مسابقه فرمول یک یا مسابقه فوتبال برتر است. گردشگری ورزشی شامل بازدید نوستالژیک از مکانهای با اهمیت تاریخی، مانند استادیوم المپیک در بارسلونا یا دیدن یادگاری‌های مربوط به قهرمان ورزشی مورد علاقه‌تان، مانند موزه استادیوم فوتبال ماراکانا در ریودوژانیرو است.
در واقع چهار نوع اصلی گردشگری ورزشی وجود دارد:
- گردشگری رویدادهای ورزشی
- گردشگری ورزشی فعال
- گردشگری ورزشی نوستالژی
- گردشگری ورزشی غیرفعال
در حالی که گردشگری ورزشی در دهه های قبل چندان محبوب نبوده اما در طول دهه اخیر تعداد افرادی که در رویدادهای ورزشی خارج از محل اقامت خود شرکت می کنند به شدت افزایش یافته است. مردم اکنون فقط برای شرکت در رویدادهای مورد علاقه خود به دور و بر سفر می کنند و جای بحث است که چه چیزی باعث افزایش ناگهانی محبوبیت گردشگری ورزشی شده است.
تعاریف گردشگری ورزشی
گردشگری ورزشی یک مفهوم نسبتاً جدید است، اگرچه مدت زیادی است که وجود داشته است. مطالعات آکادمیک زیادی وجود دارد که به مفهوم گردشگری ورزشی، به ویژه گردشگری ورزشی که شامل رویدادهای ورزشی بزرگ، مانند جام جهانی فوتبال یا بازی های المپیک است، می پردازد. برخی از محققین و دست اندرکاران گردشگری ورزشی تلاش کرده اند اصطلاح گردشگری ورزشی را تعریف کنند.
به گفته نیروتی (۲۰۰۳)، گردشگری ورزشی را می توان به طور کلی به این صورت توصیف کرد:
“از جمله سفر به دور از محل سکونت اولیه برای شرکت در فعالیت های ورزشی، برای اهداف تفریحی یا مسابقه، سفر برای مشاهده ورزش در سطح مردمی یا نخبگان و سفر برای بازدید از یک جاذبه ورزشی مانند موزه ورزشی”.
وید و بول (۲۰۰۴)، مفهومی از پدیده گردشگری ورزشی ارائه می دهند:
“پدیده ای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ناشی از تعامل منحصر به فرد فعالیت، مردم و مکان”.
آمار گردشگری ورزشی
امروزه ورزش به عنوان بزرگ ترین پدیده اجتماعی جهان شناخته و پیش‌بینی میشود گردشگری ورزشی در اوایل قرن آینده به بزرگترین صنعت جهان تبدیل شود. بنابراین نیازی به یک نابغه نیست تا بفهمیم گردشگری ورزشی یک تجارت بسیار بزرگ است!
صنعت گردشگری ورزشی در سال های اخیر رشد قابل توجهی داشته است. در سال ۲۰۱۶ صنعت گردشگری ورزشی ۱.۴۱ تریلیون دلار ارزش داشت و انتظار می رود این رقم تا سال ۲۰۲۱ به حدود ۵.۷۲ تریلیون دلار افزایش یابد. این رشد ۴۱ درصدی تنها در چهار سال است!
صنعت گردشگری ورزشی بخش قابل توجهی از کل صنعت گردشگری را تشکیل می دهد. برخی ادعا می کنند که این رقم به ۲۵ درصد می رسد، یعنی یک چهارم کل گردشگری جهان مربوط به ورزش است!
اهمیت گردشگری ورزشی در بیانیه‌های رسانه‌ای سازمان جهانی گردشگری (WTO) و کمیته بین‌المللی المپیک (IOC) که در سال ۲۰۰۴ تعهد خود را برای تقویت مشارکت‌های خود در زمینه همکاری در حوزه ورزش و گردشگری اعلام کردند:
«گردشگری و ورزش به هم مرتبط و مکمل هم هستند، هر دو نیروهای قدرتمندی برای توسعه گردشگری هستند، سرمایه‌گذاری در پروژه‌های زیربنایی مانند فرودگاه‌ها، جاده‌ها، استادیوم‌ها، مجتمع‌های ورزشی و پروژه‌های رستوران‌هایی که می‌توانند برای مردم محلی و همچنین گردشگرانی که می‌آیند از آنها لذت ببرند.»
این نشان می دهد که گردشگری ورزشی تأثیر اقتصادی و اجتماعی گسترده تری نسبت به خود رویداد ورزشی دارد. فرصت های اجتماعی و اقتصادی را برای مردم محلی و همچنین بازدیدکنندگان منطقه فراهم می کند.
انواع مختلف گردشگری ورزشی
گردشگری ورزشی را می توان به چهار نوع اصلی تقسیم کرد: گردشگری رویدادهای ورزشی، گردشگری ورزشی نوستالژی، گردشگری ورزشی فعال و گردشگری ورزشی غیرفعال. در زیر توضیح کوتاهی در مورد هر نوع گردشگری به همراه چند مثال ارائه کرده ایم.
گردشگری رویدادهای ورزشی
گردشگری رویداد ورزشی، گردشگری است که حول یک رویداد ورزشی متمرکز است. رویدادهای ورزشی می توانند هر اندازه اهمیت داشته باشند، با این حال رویدادهای ورزشی مهم هستند که بیشترین جاذبه را به دست می آورند.
رویدادهای شاخص، مانند المپیک یا جام جهانی فوتبال، مراکز مهمی برای گردشگری رویدادهای ورزشی هستند که میلیون‌ها گردشگر را به مقصد میزبان می‌آورند.
یک نمونه اغلب نادیده گرفته شده از گردشگری رویدادهای ورزشی، رویدادهای ورزشی آماتور هستند. رویدادهایی مانند مسابقات مدارس منطقه ای، لیگ های ورزشی جوانان و رویدادهای ورزشی غیرانتفاعی مبتنی بر جامعه تنها چند نمونه هستند.
ویمبلدون
ویمبلدون که به عنوان “قهرمانی” نیز شناخته می شود، قدیمی ترین تورنمنت تنیس در جهان است. ویمبلدون که یک رویداد ورزشی معتبر است، اغلب با طبقه ثروتمند جامعه مرتبط است، جایی که تماشاگران در حالی که بهترین لباس های خود را پوشیده اند، گران ترین نوشیندنی ها را می نوشند.
جام جهانی فوتبال
جام جهانی فوتبال، یک تورنمنت بین المللی فوتبال است که هر چهار سال یک بار برگزار می شود.
دولت های هر کشوری به دنبال این هستند تا میزبانی این رویداد بزرگ ورزشی را بدست آورند. برای برگزاری و آماده کردن زیرساخت های مورد نیاز، دولت ها موظفند هزینه ای سنگینی متقبل شوند اما با توجه به حجم وسیعی از تماشاگران و شرکت های بزرگ دنیا جهت تبلیغات، چندین برابر این هزینه ها به مردم آن کشور بازمی گردد.
جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ با میزبانی کشور قطر در تاریخ ۱۴۰۱/۸/۳۰ برگزار خواهد شد. کشور قطر جهت برگزاری این رویداد بزرگ ورزشی از یه دهه قبل اقدام به آماده سازی زیر ساخت های مورد نیاز از جمله ورزشگاه های استاندارد، هتل های ۵ ستاره و تمام مواردی که به برگزاری جام جهانی فوتبال کمک کند، کردند. شرکت های بزرگ دنیا در این چند سال در حوزه گردشگری سرمایه گذاری سنگینی انجام داده اند به امید اینکه بعد از برگزاری، چندین برابر آن، برگشت سرمایه داشته باشند.
گردشگری ورزشی نوستالژی
گردشگری ورزشی نوستالژی شامل سفر به جاذبه های گردشگری معروف مرتبط با ورزش است.
گردشگری ورزشی نوستالژی ممکن است ورزش هایی از دوران قبل و یا ورزش های امروزه را شامل شود. این ممکن است شامل بازدید از موزه ها یا نمایشگاه ها، بازدید از سالن مشاهیر ورزشی یا بازدید از مکان های ورزشی باشد.
گردشگر ورزشی نوستالژی نیازی به حضور فعال در یک ورزش خاص یا تماشاگر بودن نیست. این افراد ممکن است بخواهند بیشتر درمورد تاریخ یک ورزش یا اتفاقاتی که در طول تاریخ در آن ورزش رخ داده بدانند.
در ادامه به چند مورد از جاذبه های گردشگری ورزشی نوستالژی اشاره کرده ایم:
پارک المپیک کلگری
یکی از جاذبه های گردشگری کانادا پارک المپیک کلگری است که هر گردشگری را جذب می کند.
پارک المپیک کانادا که قبلا به عنوان تپه اسکی پاسکاپو شناخته می شد، یک از مکان هایی بود که در بازی المپیک زمستانی ۱۹۸۸ مورد استفاده قرار گرفت. امروز این مکان برای بازدید عموم باز است و بیشتر بخاطر پرش های اسکی بین گردشگران معروف شده است.
استادیوم فوتبال ماراکانا، ریودوژانیرو
ماراکانا یک استادیوم فوتبال معروف در ریودوژانیرو برزیل است. این استادیوم تاریخی غنی دارد و زمانی بزرگترین استادیوم جهان بود.
این ورزشگاه در سال ۱۹۵۰ برای میزبانی جام جهانی فوتبال افتتاح شد. این مکان در ابتدا مناسب ۱۵۰۰۰۰ تماشاگر یا بیشتر بوده اما با گذشت زمان تراس ها با صندلی ها جایگزین شدند و پس از بازسازی برای جام جهانی فوتبال ۲۰۱۴، ظرفیت اولیه ماراکانا به ۷۸۸۳۸ کاهش یافت.
این روزها، تور برای بازدید از استادیوم ماراکانا رایج شده است.
گردشگری ورزشی فعال
گردشگری ورزشی فعال نوعی از گردشگری ورزشی است که شخصی برای شرکت و حضور در یک رشته ورزشی به شهری دیگر سفر می کند.
گردشگران ورزشی فعال را می توان به سه طبقه بندی تقسیم کرد: گردشگران ورزشی آماتور، گردشگر ورزشی علاقه مند و گردشگر ورزشی حرفه ای.
گردشگری ورزشی غیرفعال
و در دسته بندی آخر افرادی را شامل می شود که خود بصورت فعال در یک رشته ورزشی فعالیت ندارند اما از تماشاگران و طرفداران یک یا چند ورزش خاص هستند و در واقع گردشگران غیر فعال بیشتر از گردشگران فعال می توانند به گردشگری ورزشی کمک کنند.
مزایای گردشگری ورزشی
در حالیکه مهمترین مزیت حوزه گردشگری بحث اقتصادی آن است اما اثرات اجتماعی مثبت و تاثیرات زیست محیطی آن نیز بسیار زیاد است. در ادامه به چند نمونه از مزایای گردشگری ورزشی اشاره کرده ایم:
- ورزش، گردشگران را به بازدید از محل برگزاری تشویق می کند
- گردشگری ورزشی از طریق رزرو هتل ها، خوردن غذاهای محلی و خرید به اقتصاد محل برگزاری مسابقات کمک می کنند.
- گردشگری ورزشی باعث ایجاد تصویری مثبت در بین گردشگران برای جوامع محلی می شود.
- بسیاری از زیرساخت ها و امکانات گردشگری ورزشی نیز می تواند توسط اعضای جامعه میزبان استفاده شود.
- توسعه گردشگری ورزشی به ایجاد حس اجتماعی کمک می کند.
- گردشگری ورزشی پتانسیل جذب مجدد گردشگران را دارد.
- می تواند فرصتی برای توسعه زیرساخت های جدید در منطقه ایجاد کند.
- رسانه ها می توانند به تبلیغ مقصد کمک کنند
- گردشگری ورزشی می تواند تعداد گردشگران را بهبود بخشد
- پول حاصل از گردشگری ورزشی را می توان مجدداً در اقتصاد محلی سرمایه گذاری کرد
- گردشگری ورزشی برای مردم محلی شغل ایجاد می کند
- گردشگری ورزشی که متکی بر محیط زیست است ممکن است منجر به مدیریت و حفظ محیط زیست بهتر شود.
در حالی که گردشگری ورزشی اثرات مثبت زیادی دارد، اما مهم است که بدانید گردشگری ورزشی اثرات منفی نیز وجود دارد. جنبه هایی مانند تخریب محیط زیست در دوره های طلایی، به کارگیری افراد خارجی به جای محلی برای رویدادهای ورزشی بزرگ و افراد محلی که احساس می کنند هنجارهای فرهنگی آنها نادیده گرفته می شود تنها چند مورد هستند.
نتیجه گیری
واضح است که گردشگری ورزشی یک تجارت بزرگ است. خواه گردشگری ورزشی رویدادها، گردشگری ورزشی فعال، گردشگری ورزشی نوستالژیک یا گردشگری ورزشی غیرفعال، بازار بزرگی برای گردشگران در سراسر جهان وجود دارد. با این حال، مانند هر نوع گردشگری، گردشگری ورزشی باید با دقت مدیریت شود تا از پایداری آن اطمینان حاصل شود.
دانلود و خرید۸۰۰۰تومان