بازاریابی شبکه ای ودرآمدزایی درجامعه توسعه یافته از منظر موافقان و مخالفان
بازاریابی شبکه ای
بازاریابی شبکهای» است. مدلی برای بیزنس یا کسب و کار، برای داشتن نوعی درآمد که به آن (۱)گفته میشود و با توجه به دایره نفوذ افراد و تکیه بر یک تساعد هندسی گسترش مییابد. تاکید ما برای ایجاد آگاهی در میان مردم این قسمت قضیه است که: «برای هر نوع کالای مصرفی یا خدمات، میتوان از مدل بیزنس «بازاریابی شبکهای» استفاده کرد.» – اینترنت و دیگر استراتژیهای بازاریابی اینترنتی به عنوان ابزار یا خدماتی قوی میتوانند به کمک «بازاریابی شبکهای» آمده، گسترش و نفوذ آن را سرعت دهند. این مدل کسب و کار در آیندهای نه چندان دور متحول خواهد شد و در عین حال مسلماً توسعه، نفوذ و گسترش بیشتری خواهد داشت. در امریکا و کشورهای اروپایی، مردمان بسیاری به این نوع مدل کسب و کار روی آوردهاند و خانوادههای بسیاری (حتی تمام اعضای خانواده) با سیستم توصیه، کالا یا خدمات شرکتهای مختلف را به اعضای تیمهای زیرمجموعه خود معرفی و توصیه میکنند و با این کار موجب بالا رفتن میزان فروش آن شرکتها و در نتیجه کسب درآمدی همیشگی و مداوم برای خود شدهاند.
بازاریابی و شبکه توزیع و همچنین روشهای مختلف فروش محصول با حاشیه سود بالا، عامل انگیزش آنان به فروش به این شیوه میباشد. بازاریابی شبکهای هم در طرف شرکتها و هم در طرف مشتریان دارای جذابیتهایی است که باعث شده از روند رو به رشدی در نقاط مختلف جهان برخوردار باشد. در عین حال رشد استفاده از اینترنت و گسترش تجارت الکترونیک نیز نقش مهمی در پیشرفت این روش کسب و کار داشته و باعث بوجود آمدن مدلهای کسب و کار جدید مبتنی بر فناوری اطلاعات شده است. در بعد مردم، امکان تنظیم ساعات کار توسط خود فرد، امکان کار بدون نیاز به حضور در محل کار و مخصوصا امیدواری به کسب درآمدهای بزرگ و بازنشستگی زودرس و تصور از سادگی کسب درآمد به این روش، محرکهایی هستند که باعث میشوند افراد، علاقمند به عضویت در چنین شبکههای بازاریابی باشند. در بعد شرکتها، کاهش جدی هزینههای کلات اجتماعی فراوان در فروش به این روش باعث شده تا به شرکتهایی که مبتنی بر یک سری اصول وضع شده و منطبق بر قوانین، فعالیت میکنند،
بازاریابی شبکهای یا به عبارتی فروش هرمی روشی از بازاریابی است که از تبلیغ میلیونر شدن برای کسب درآمد استفاده میکند.
بازاریابی شبکهای یا Network Marketing را ممکن است با واژههایی مانند بازاریابی چند سطحی یا MLM و بازاریابی مستقیم یا Direct Marketing نیز معرفی شود. در بازاریابی شبکهای چند لایه از افراد به انجام امر بازاریابی محصولاتی مشخص مشغول هستند. در این روش بازاریابی برخی افراد علاوه بر مسئولیت بازاریابی باید وظیفه آموزش افراد تازه وارد را نیز به عهده بگیرند.
(نظر شخصی مترجم قبل از خواندن متن: در بازاریابی شبکهای خریدار کالا عملا وجود ندارد و همه خریداران کالا برای منتفع شدن، باید به امر بازاریابی بپردازند. اگر یک تجارت سالم باشد، بازاریابها نباید به دنبال ایجاد رقیب برای خود باشند و باید بتوانند کالای با ارزش خود را به راحتی در بازار فروخته و ثروتمند شوند. این امر در عمل نیز صادق است یعنی شما در بازاریابی شبکهای کالایی که ارزش آن واقعی باشد را مشاهده نمیکنید. کالای بیارزش را هم نمیتوان برای همیشه به همگان فروخت. کالای با ارزش و مشتریپسند هم به این همه بازاریاب نیاز ندارد و تولیدکنندگان آن به راحتی میتواند با چند شعبه فروش در سطح شهر کالای خود را به فروش برسانند.
نتورک مارکتنیگ ادعا میکند که همه شرکتها و مشاغل در انتها به بازاریابی شبکهای روی میآورند و برای این ادعا مثالهایی مانند اینها میآورند : اگر یک شرکت با سابقه از شما بخواهد با معرفی دوستان خود از تخفیف بهره ببرید. در واقع دارد نوعی بازاریابی شبکهای انجام میدهد. و یا اینکه پزشکان و وکلا و مانند آنها اگر مشتریانشان آنها را به دوستان خود معرفی نکنند نابود میشوند. بنابراین آنها از بازاریابی شبکهای استفاده میکنند.
این مثالها همگی غلط است. این روشهای تبلیغاتی روشهای تبلیغاتی دهان به دهان و درخواست فروشنده و پزشک و وکیل از مشتریان برای معرفی آنها به دوستانشان در واقع Call to action یا همان CTA برای بازاریابی دهان به دهان است که بر خلاف بازاریابی شبکهای بسیار موفق و سالم عمل میکند و نمونههای موفق آن را در سرتاسر دنیا با صدها سال سابقه فعالیت مستمر مشاهده میکنیم.)
بازاریابی شبکهای چیست؟
بعد از این بحثها نوبت به تعریف بازاریابی شبکهای میرسد. بازاریابی شبکهای یک تجارت جدی برای افراد جدی است. بازاریابی شبکهای یک سیستم اثبات شده است که در آن طراحی ، ساخت و هزینههای ایجاد تیم به نفع ایجاد یک نقشه راه برای موفقیت شما از بین رفتهاند. کافیست که نمونههای موفق را دنبال کنید. سیستمها اثبات شده و قابل کپی شدن هستند و شرکتهای خوبی آنها را تائید کرده اند.
کلید اصلی این است: بازاریابی شبکهای درباره قدرت نفوذ است. شما میتوانید ساعت کار خود را افزایش دهید. قدرت بازاریابی شبکه ای به گونهای است که شما میتوانید با حمایت و آموزش دیگران، درصد کمی از موفقیت آنها عاید شما هم خواهد شد.
J. Paul Getty که یکی از بزرگترین بنگاههای ثروتسازی دنیا را ایجاد کرده است، میگوید: من یک درصد از منافعی که صد نفر برایم ایجاد میکنند را به صددرصد منافعی که خودم میتوانم کسب کنم ترجیح میدهم. این جمله تعریف بسیار هوشمندانهای از بازاریابی شبکهای است.
برای مثال: بیشتر انسانهای موفق یک تجارت بر پایه بازاریابی شبکهای ایجاد کردهاند. آنها هر هفته چند ساعت مشخص کار میکنند، هر ساعت از کار آنها منجر به تولید منافع تجاری زنجیرواری برای آنها میشود. سپس آنها از افراد دیگر حمایت میکنند و به آنها یاد میدهند که چطور کالا و خدماتشان را بفروشند. هر کدام از این افراد هم از افراد جدیدی برای فروش محصولات شرکت حمایت میکنند.
با کمک به مردم که شما خود بصورت شخصی اسپانسر کردهاید برای اسپانسر کردن دیگران، شما در واقع درآمدهای خود را دو برابر کردهاید.
با بازاریابی شبکهای، شما مجموعهای شامل صدها و یا هزاران نفر ایجاد میکنید که به تجارت شما پیوستهاند. شما زمان خود را برای کمک به دیگران صرف میکنید و فعالیت دیگران به شما سود میرساند.
بازاریابی شبکهای محدودیتهای جغرافیایی ندارد. حداقل سهمیه در بازاریابی فروش در بازاریابی شبکهای بیمعنا است و لزومی ندارد. نیازی با آموزش و مهارت خاص برای پیوستن به بازارایابی شبکهای نیست. بازارایابی شبکهای یک تجارت بر پایه کسبوکار خانگی است که به افراد کمک میکند که کاری بدون پرداخت مالیات داشته باشند. با تجارت شبکهای میتوان به راحتی از مسافرت لذت برد و در ضمن تجارت کرد.
انواع بازاریابی شبکهای
در بخشهای قبل به این پرداختیم که بازاریابی شبکهای چیست و چه جایگاهی دارد، در این بخش به انواع آن میپردازیم. به طور کلی میتوان نتورک مارکتینگ Network Marketing را به سه دسته زیر تقسیم کرد:
- بازاریابی مستقیم یا تک سطحی
- بازاریابی دو سطحی
- بازاریابی چند سطحی
بازاریابی مستقیم یا تک سطحی
در این نوع بازاریابی شبکهای شما به برنامه همکاری در فروش یک شرکت میپیوندید تا محصولات و سرویسهای آن را در یک شبکه تک سطحی بفروشید. در این نوع بازاریابی شما نیازی به معرفی و ثبتنام افراد دیگر (پخشکنندههای دیگر) یا همان عضوگیری ندارید و فروش مستقیم تنها منبع درآمد شما محسوب میشود. برند Avon که از شرکتهای مشهور تولیدکننده محصولات زیبایی است از بازاریابی مستقیم استفاده میکند.
بازاریابی دو سطحی
بازاریابی دو سطحی یکی از انواع بازاریابی شبکه ای است که بر خلاف بازاریابی تک سطحی، به عضوگیری نیاز دارد اما پاداش شما کاملاً به آن بستگی ندارد. شما هم از طریق فروش مستقیم (یا ترافیکی که برای یک سایت ایجاد میکنید) پاداش دریافت میکنید و هم از طریق فروش مستقیمی که از طرف عضو معرفی شده توسط شما انجام میشود. به عبارتی، شما از فروش زیرمجموعه خود نیز پورسانت دریافت میکنید.
بازاریابی چند سطحی (MLM)
برخی از سازمانهای فروش مستقیم از بازاریابی چند سطحی استفاده میکنند تا پخشکنندهها و اعضای کنونی را تشویق کنند که در ازای دریافت پورسانت از فروش، پخشکنندههای جدیدی را جذب کنند. پخشکنندهها همچنین از فروش مستقیم محصولات به مشتریان نیز پاداشی دریافت میکنند.
شرکتهای بازاریابی شبکه ای در ایران مثل پنبهریز یا بادران، از این شیوه بازاریابی استفاده میکنند. شرکتهای دیگری نیز در دنیا از جمله شرکتهای محصولات سلامتی، زیبایی و … از بازاریابی چندمرحلهای استفاده میکنند.
مشخصات و ویژگیهای بازاریابی شبکهای
شاید تا اینجای مطلب حدس زده باشید که ویژگیهای بازاریابی شبکهای چیست اما در این بخش به صورت دقیقتر مشخصات آن را بررسی میکنیم. از ویژگیهای انواع بازاریابی شبکهای که آن را از سایر روشهای بازاریابی متمایز میکند میتوان موارد زیر را نام برد:
داشتن ساختار سلسلهمراتبی: فرض کنید فرد A فرد B را به عضویت درآروده است و بالادستی B محسوب میشود. در این شرایط وقتی A محصولی را بفروشد، پورسانت دریافت خواهد کرد و اگر B محصولی بفروشد باز هم A بخشی از پورسانت B را نیز دریافت میکند.
اکنون فرض کنید B نیز فرد C را به عضویت در میآورد. در این صورت، B بخشی از پورسانت C را دریافت میکند و طبق قوانین خاصی A نیز از هر فروش پورسانتی دریافت میکند؛ بنابراین یک ساختار سلسلهمراتبی در اینجا به وجود آمده است.
عدم وجود تبلیغات: وابستگی به فروش مستقیم در بازاریابی شبکهای به شرکت اجازه میدهد تا کمتر به تبلیغات وابسته باشد، زیرا ارتباطات رو در رو و تبلیغات دهان به دهان قدرت بیشتری از هر نوع تبلیغات دارد. در این نوع بازاریابی تقریباً به هیچگونه تبلیغاتی نیاز نیست.
عدم نیاز به شبکه توزیع: نتورک مارکتینگ محصولات خود را به شیوه مستقیم میفروشند و به هیچگونه کانال و شبکه توزیعی نیاز ندارند.
سود برای اعضا: شرکتکنندگان در بازاریابی شبکهای همان اعضای آن هستند و آنها نیز علاوه بر شرکت، از فروش سود میبرند، زیرا وقتی آنها وارد شبکه میشوند، هم از تخفیفها و پیشنهادات فریبنده آنها و هم از پورسانت فروش استفاده میکنند.
فلسفه فروش: مهمترین تمرکز بازاریابی شبکهای، عضوگیری و فروش تا جای ممکن برای کسب پورسانت است؛ هیچ ارتباطاتی وجود ندارد. افراد حتی میتوانند شما را برای خرید یا عضویت فریب دهند.
صاحبان کسبوکار مستقل: بازاریابان را در نتورک مارکتینگ، IBO یا صاحبان کسبوکار مستقل مینامند، زیرا آنها برای توسعه کسبوکار خود تلاش میکنند. با وجود آن که آنها محصولات یک شرکت دیگر را میفروشند اما در واقع کسبوکار خود را در بازار تبلیغ میکنند.آنها از قدرت بازاریابی شبکهای استفاده میکنند تا بتوانند کسبوکار خودشان را داشته باشند.
حقوق و مزایای غیرثابت: بازاریابی شبکهای یک شبکه پورسانت محور یا کمیسیون محور است که در آن شرکتکنندگان (و نه کارمندان) برای انجام دادن وظایفی خاص مبالغی را دریافت میکنند؛ بنابراین ساختار حقوق در آن ثابت نیست. در نتورک مارکتینگ، اعضا خودشان مسئولیت تعداد فروش کالا را بر عهده دارند، زیرا مستقیماً با دریافتی آنها مرتبط است؛ هرچقدر بیشتر بفروشید، بیشتر دریافت خواهید کرد.
بازاریابی شبکهای چگونه عمل میکند؟
بازاریابی چند سطحی (MLM)، بازاریابی سلولی، افیلیت مارکتینگ، بازاریابی مشتری-مستقیم یا Direct-Customer و … همگی اصطلاحاتی برای توصیف نتورک مارکتینگ هستند.
شرکتهای بازاریابی شبکهای، به طور مداوم در حال ساخت لایههایی از فروشندهها هستند که در آن فروشندهها تشویق میشوند تا شبکههای فروش خودشان را بسازند.
- به افرادی که یک لایه جدید را ایجاد میکنند (بالادستی یا Upline)، به این افراد، هم برای فروش خودشان و هم برای فروش افراد در لایه تازه ایجاد شده (پایین دستی، زیرمجموعه یا Downline)، پورسانت پرداخت میشود.
- لایههای جدید ممکن است هم برای لایه بالایی و هم برای لایه میانی کمیسیون ایجاد کنند.
- دریافتی یک عضو در بازاریابی شبکهای هم به فروش محصول و هم به عضوگیری بستگی دارد.
هر فردی که به تیم بازاریابی شبکهای میپیوندد در دو فرایند قرار میگیرد: یکی فرایند آموزش و فرایند فروش.
فرآیند آموزش
اولین قدم پس از عضویت این است که شما به یک پخشکننده برای شرکت تبدیل شوید؛ یعنی شما کسی خواهید بود که از الآن محصولات را به فروش میرسانید. از آنجایی که این کسبوکار نیاز به فروش و عضوگیری دارد، شرکت یا کسی که شما را به عضویت درآورده است، به شما درباره محصول و نحوه فروش آموزش میدهد. برای این که به شما برای شروع کمک شود، شرکت اطلاعات محصول و ابزارهای تبلیغ و بازاریابی را ارائه میدهد. همچنین به شما در مورد نحوه تولید، پیچیدگیهای محصول، کیفیت و نیازهایی که محصولشان برآورده میکند، آموزش میدهند.
فرآیند فروش
هنگامی که شرکت به شما نحوه فروش و اطلاعات محصول را آموزش داد و به شما ابزارها و منابع لازم را ارائه دهد، شما آماده خواهید بود که برای شرکت کار کنید. فردی که شما را معرفی کرده است در طول آموزش شما را همراهی و برای شروع به شما کمک خواهد کرد.
تهیه لیستی از مشتریان یا اعضای بالقوه، ارزیابی کیفیت مشتریان بالقوه، گذاشتن قرار ملاقات با آنها و معرفی کسبوکار بازاریابی چندمرحلهای به آنها (پرزنت کردن)، پاسخ دادن به سؤالات و کمک به آنها برای تصمیمگیری در مورد عضویت و همراهی مداوم آنها اکنون بخشی از پروسه فروش محسوب میشود.
شما برای افزایش فروش و همچنین استخدام و توسعه شبکه فروش خودتان تلاش خواهد کرد. لیست مشتریان بالقوه شامل دوستان، خانواده، همسایگان، همکاران و تمام کسانی که شما میشناسید، میشود.
این نحوه کار یک کسبوکار بازاریابی شبکهای ساده است و میتواند بسته به نوع محصول، قوانین کشورها و … در برخی موارد تفاوتهایی داشته باشد.
آیا نتورک مارکتینگ یک کلاهبرداری است؟
بازاریابی شبکهای در ذات خود کلاهبردای محسوب نمیشود اما احتمال کلاهبرداری در آن وجود دارد. این اتفاق در کشورهای بسیاری از جمله سنگاپور، هند و کشورهای آسیایی دیگر افتاده است و شرکتهای بسیاری در آن کشورها ممنوع اعلام شدند. در ایران نیز فعالیت شرکتهای هرمی ممنوع است اما چند شرکت ایرانی بازاریابی شبکهای هم در کشور به صورت قانونی فعالیت دارند که باید حساب آنها را جدا کرد.
اما چه زمانی بازاریابی شبکهای به کلاهبرداری تبدیل میشود؟ زمانی این اتفاق میافتد که یک شرکت تنها به گرفتن عضو جدید اهمیت میدهد و پای فروش هیچ محصولی در میان نیست. اگر هم محصولی به فروش برسد، یا قیمت آن بسیار بیشتر از قیمت واقعی است یا کاربرد واقعی ندارد. به این نوع بازاریابی، هرمی گفته میشود که در بخشهای بعدی این مقاله تفاوت بازاریابی شبکهای و هرمی را توضیح خواهیم داد.
در کشور خودمان یک مثال مشهور برای این کار وجود دارد، بله درست حدس زدید گلد کوئست یا گلد کوئیست! این شرکت در اوایل دهه ۸۰ پایش به ایران رسید. گلد کوئیست با وعده یکشبه پولدار شدن، سکههای طلایی را با قیمتی بالاتر از قیمت واقعی آنها بفروش میرساند و در ازای عضویت جدید نیز پورسانتی پرداخت میکرد. فعالیت این شرکت در ایران پس از چند سال ممنوع شد اما چند سالی است که فعالیت مجدد این شرکت با نام QNet مجدداً شروع شده است و با وجود دستگیریهای اعضای آن همچنان ادامه دارد.
هشدار: اعضای این شرکت با وعده استخدام در شرکتهای معتبر دولتی، جوانان را از شهرستان به تهران میکشاند و پس از شست و شوی مغزی آنها، وعده حقوقهای چند صد میلیونی و دریافت مبالغ هنگفت، آنها را در خانههای تیمی به نوعی اسیر میکند و بههیچوجه به آنها اجازه خروج نمیدهند. در صورت مواجهه با چنین پیشنهادهایی هشیار باشید.
معایب بازاریابی شبکهای
قبل از شروع این نوع بازاریابی بهتر است با معایب این نتورک مارکتینگ آشنا شویم و با دید باز بدانیم که با انتخاب این نوع بازاریابی چه چیزی در انتظار ماست. بنابراین در این قسمت به ویژگیهای منفی آن میپردازیم.
میتواند بسیار زمانبر باشد
ایجاد شبکه فروش یک فرایند زمانبر است. شما باید از خانه خود بیرون بروید، با افراد مختلف ارتباط داشته باشید و به آنها در مورد فواید محصولات توضیح دهید. همچنین فرایند آموزش نیز زمانبر است، بهویژه به این دلیل که ممکن است، همه افرادی که به آن وارد میشوند اطلاعات اندکی در این مورد داشته باشند.
برای همه افراد موفقیتآمیز نیست
افراد با دیدگاههای متفاوت میتوانند در موقعیتهای مختلف، رفتار متفاوتی داشته باشند. به طور مشابه، برخی از افراد در انجام فرایند و بالا رفتن از نردبان موفقیت سریع هستند. از سوی دیگر، پیدا کردن یک پایه مستحکم با چالش همراه است و برخی افراد ممکن است فرایند رشد سریع را تجربه نکنند.
نیازمند ارتباط رو در رو است
همه کسبوکارها آنلاین نیستند و برخی نیاز به کار کردن حضوری با افراد دارند. برای همه ارتباط برقرار کردن و داشتن ارتباط رو در رو آسان نیست. این مورد بهویژه برای افرادی که به تازگی در این حوزه وارد شدهاند، صادق است.
عدم پذیرش میتواند ناامیدکننده باشد
بازاریابی شبکهای نیازمند صبر و استقامت زیادی است. زمانیهایی هستند که ممکن است، در طول چندین ماه حتی یک فروش هم نداشته باشیم. این میتواند روحیه بالای کسانی که با اشتیاق به نتورک مارکتینگ وارد شدهاند را پایین بیاورد. افرادی که به این حوزه وارد میشوند باید تحمل این زمانها را داشته باشند.
امکان وقوع کلاهبرداری
مانند تمام کسبوکارهای دیگری، کلاهبرداران، بازاریابی شبکهای را هم بینصیب نگذاشتهاند. برخی از شرکتها ممکن است هنگام ثبتنام مبلغی را از شما دریافت کنند که در اکثر موارد مبالغ بالایی هم نیست. بهعلاوه برخی شرکتها بسته شروع اولیه و منابع آموزشی خوبی را هم در ازای این مبلغ ارائه میکنند.
با این وجود برخی از افراد و شرکتها از شما درخواست مبالغ بالایی میکنند و برای موفقیت خودشان در ایجاد شبکه، شما را در شرایط سختی قرار میدهند. بنابراین تنها با شرکتهایی باید کار کنید که قانونی و خوشنام باشند.
سیستم انگیزشی و رویای ثروتمند شدن با بازاریابی شبکهای
همانطور که گفتیم بازاریابی شبکهای نیازمند صبر زیادی است و فرایند زمانبری است. شما برای متقاعد کردن افراد به خرید محصول و عضویت در شبکه، باید رو در رو با آنها صحبت کنید و از فواید محصول و این نوع بازاریابی برای آنها بگویید. افراد زیادی ممکن است به شما جواب رد بدهند که این به نوبه خود میتواند انگیزه شما را کاهش دهد، ضمن اینکه با گذشت زمان عضوگیری و فروش محصول سختتر از قبل میشود. بنابراین حفظ و افزایش انگیزه خود و افراد زیرمجموعه با روشهای صحیح در نتورک مارکتینگ بسیار حیاتی است و بازاریابان از روشهای انگیزشی متنوعی بهره میبرند که این کار به خودی خود کار غیراخلاقی نیست.
اما انتقادی که خیلی از افراد به سیستم انگیزشی بازاریابی شبکهای دارند این است، هنگامی که بازاریابان قصد دارند که محصول و سیستم MLM را به فرد جدیدی معرفی کنند (به این کار پرزنت کردن میگویند)، سعی میکنند با وعدههای دست نیافتنی فرد را ترغیب به عضویت و خرید محصول کنند؛ به این صورت که به شما وعده درآمدهای نجومی، خرید خانه و خودروی لوکس، تفریحات آنچنانی و … میدهند و رویای یک ثروتمند شدن یک شبه را در شما میپرورانند. این امر شاید باعث شود فرد محصولات شما را بخرد یا عضو شود، اما در درازمدت با مشاهده سختی های کار زود ناامید شده و عطای پولدار شدن را به لقایش میبخشد.
تفاوت بازاریابی شبکهای با بازاریابی هرمی چیست؟
ساختار هرمی وقتی شکل میگیرد که شما در ازای هر عضوگیری پولی را دریافت میکنید ولی هیچ محصولی در میان نیست. بازاریابی هرمی ساختاری مریض دارد که شما در آن از خانواده و دوستان خود سوءاستفاده میکنید تا بتوانید کسب درآمد کنید. شرکتهای دارای ساختار هرمی افراد را فریب میدهند و کاری میکنند تا آنها باور کنند که در آینده میتوانند سود زیادی کسب کنند. اگر هم در این میان محصولی به فروش برسد یا کاربرد واقعی ندارند یا قیمتی بسیار بیشتر از بازار دارند.
اعضای شرکتهای هرمی با روشهای غیراخلاقی و غیرانسانی و به هر قیمتی سعی در گرفتن اعضای جدید دارند که کاملاً بر خلاف رویه شرکتهای بازاریابی شبکهای قانونی است.
اما بازاریابی شبکهای شامل فروش یک محصول واقعی است. خرید و فروش یک محصول معاملهای برد-برد است که هم مشتری از خرید محصول مورد نیاز خود سود میکند و هم شرکت، از طرفی هم اعضا به دلیل شرکت در این فرآیند کمیسیون دریافت میکنند.
در ایران فعالیت شرکتهای هرمی محدود است اما با رعایت کردن قوانینی امکان فعالیت شرکتهای بازاریابی شبکهای وجود دارد.
نحوه کسب درآمد در بازاریابی شبکهای
در این بخش نگاهی میاندازیم به این که چطور میتوان از طریق نتورک مارکتینگ کسب درآمد کرد. همانطور که در بخشهای قبل هم اشاره شد، در این نوع بازاریابی دو جریان اصلی درآمد وجود دارد:
- سودی که از طریق فروش محصولات و خدمات به دست میآید: وقتی یک پخشکننده کار خود را در این حوزه شروع میکند، بخش بیشتر درآمد از این طریق به دست میآید.
- کمیسیون یا پورسانتی که از فروش زیرمجموعهها به دست میآید: در طول زمان، هر چقدر که پخشکنندهها شبکه خود را از طریق عضوگیری گستردهتر کنند، سود بیشتری از فروش افراد زیردستی یا Downline کسب میکنند.
هر چقدر تعداد افراد زیرمجموعه بیشتر باشد، پول بیشتری از طریق دریافت پورسانت دریافت میشود. ساختار کمیسیونها در شرکتهای مختلف نتورک مارکتینگ متفاوت است و در نگاه اول پیچیده به نظر میرسند، اما به طور کلی باعث میشود که شما درصدی از فروش افراد زیرمجموعه خود را دریافت کنید.
پورسانتها ممکن است در شرایط خاص دیگری نیز پرداخت شوند، مثلاً این که شاخههای شبکه زیرمجموعه شما به طور متوازن گسترش یابند. مثلاً اگر شما دو نفر زیرمجموعه داشته باشید که هر کدام یک شبکه دیگر را تشکیل میدهند، این دو شبکه اگر به موازات هم گسترش پیدا کنند به شما پورسانتی تعلق میگیرد.
بازاریابی شبکه ای چیست؟ آیا وارد بازاریابی شبکه ای بشوم؟
دیجیتال مارکتینگ
این روزها از هر ده نفری که در دور و اطرافمان میشناسیم، حداقل هشت نفر به طور دقیق میدانند که بازاریابی شبکه ای چیست! تقریبا هرکس که نام این نوع بازاریابی را میشنود فرار میکند…
این روزها از هر ده نفری که در دور و اطرافمان میشناسیم، حداقل هشت نفر به طور دقیق میدانند که بازاریابی شبکه ای چیست! تقریبا هرکس که نام این نوع بازاریابی را میشنود فرار میکند و دلش نمیخواهد چیز بیشتری درمورد آن بداند! در چند سال اخیر همه جا راجع به این موضوع صحبت میشود و بحث داغ بسیاری از محافل جوانان، نتورک مارکتینگ یا بازاریابی شبکه ای است. در این مطلب به شما خواهیم گفت که چه حقیقتی پشت این موضوع پنهان شده، پس با رشدانا ما همراه باشید.
بازاریابی شبکه ای چیست؟
بازاریابی، دنیای بسیار گستردهای دارد. یکی از زیر مجموعهها و روشهای بازاریابی سنتی و همچنین دیجیتال مارکتینگ، بازاریابی شبکه ای یا همان نتورک مارکتینگ است. این روش از مارکتینگ، کانال فروش خود را بر شبکههای متشکل از انسانها استوار کرده است. در این روش، بازاریاب تعدادی از محصولات یک شرکت را خریداری کرده و در هر مکان و جمعی که خودش بخواهد، آنها را میفروشد و سود خود را دریافت میکند. اما تمام ماجرا همین نیست! در این شیوه از بازاریابی حتی مصرف کنندگان نیز میتوانند برای کالاهای شرکت موردنظرشان بازاریابی کرده و به سود برسند.
بازاریابی شبکه ای ساختار ویژه خود را دارد. ساختار آن به این صورت است که بازاریاب برای دریافت سود بیشتر، افرادی را به عنوان زیر مجموعه به شرکت معرفی میکند. افرادی که به تازگی به شبکه بازاریابها میپیوندند، با هر فروش خود سودی نیز به سرشاخه خود میرسانند. هرچه افراد زیر مجموعه فعالیت بیشتری داشته باشند، سود بیشتری نصیب کسانی که آنها را وارد این کار کردهاند، میشود. این روش با ساختار هرمی خود، شبکه ای از نیروهای انسانی را به وجود میآورد که به صورت تصاعدی افزایش مییابند.
انواع روش های بازاریابی شبکه ای را بشناسید
در شرکتهایی که از نتورک مارکتینگ استفاده میکنند، روشها و متدهای مختلفی برای فروش اجرا میشود. به بیانی دیگر این شیوه بازاریابی، تکنیکهای مختلفی دارد که در ادامه به شرح هر یک از آنها میپردازیم.
داستان سرایی
اکثر انسانهای اطراف ما عاشق شنیدن داستانهای مختلف هستند. زمانی یک داستان میتواند تاثیرگذاری بیشتری داشته باشد که در آن از اعداد و ارقام استفاده شود. بنابراین یکی از روش های بازاریابی شبکه ای این است که به جای ردیف کردن تعدادی رقم و عدد و مزایا برای مشتری بالقوه، شروع به داستان سرایی کنید و در خلال داستان از محصولات خود نیز یاد کنید!
مشتری بالقوه خود را به چالش بکشید
اکثر بازاریابان بر این باورند که مشتریان یا از آنها خرید میکنند یا از رقبای آنها! در صورتی که از وجود حالت سوم بیخبر هستند. در حالت سوم، مشتری تصمیم میگیرد که کلا خرید نکند! برای ما انسانها تغییر شرایط کار تقریبا دشواری است؛ به همین دلیل معمولا افراد تصمیم به حفظ شرایط موجود میگیرند و از خرید محصولاتی که وضعیت آنها را تغییر میدهد، صرف نظر میکنند. یک بازاریاب حرفهای باید بتواند موقعیت فعلی مشتریانش را به چالش بکشد. اینگونه مشتری احساس میکند که اگر محصول موردنظر را نخرد، ضرر بزرگی را متحمل میشود. علاوه بر آنچه که ذکر شد، موارد زیر نیز جزو روش های بازاریابی شبکهای هستند.
- از نظرات مثبت مشتریان استفاده کنید
- از برند سازی شخصی غافل نباشید
- مشتریان را ترغیب به تعامل کنید
معرفی بهترین پلن بازاریابی شبکه ای
یکی از ارکان اصلی نتورک مارکتینگ، طراحی پلن به صورت درست و استاندارد است. درواقع شرکتهایی که قصد دارند از این روش بازاریابی به سوددهی برسند و مورد استقبال مشتریان خود قرار بگیرند، باید بتوانند بهترین پلن بازاریابی شبکه ای را برای خود ایجاد کنند. در ادامه چند مورد از بهترین پلنها را معرفی خواهیم کرد.
Breakaway
در این روش در صورت بروز شرایطی مشخص طبق قانون ، افراد زیر مجموعه از سرگروه خود جدا میشوند و دیگر جزو تیم سرگروه خود نمیباشند. رسیدن هر عضو به این مرحله، مشمول قوانین مشخصی است. به عنوان مثال تعداد افراد زیر مجموعه باید به یک حد مشخصی برسند تا فرد بتواند از سرگروه خود جدا شود و مزایای مربوطه را دریافت کند. به طور کلی سیاستهای این روش به گونهای است که هر فرد برای داشتن زیر مجموعه بزرگتر تلاش کند تا بتواند از مزایای Breakaway بهره ببرد.
Matrix
در این روش تعداد افرادی که یک نفر میتواند به عنوان زیر مجموعه پذیرش کند، محدود است. علاوه بر این، تعداد مراحلی که فرد به ازای طبقات پایینتر از خود پورسانت دریافت میکند نیز محدود میباشد. به عنوان مثال در یک ماتریس ۵ در ۷ فرد تنها میتواند ۵ نفر را بلافاصله بعد از خود جذب کند و در صورت عضوگیری بیشتر از ۵ نفر، موظف است آنها را در زیر مجموعه اولین فرد جذب شده خود، عضو نماید. از طرفی دیگر هر نفر امکان رشد برابر با ۷ مرحله را دارد و به ازای زیر مجموعه مرحله هشتم به بعد، پورسانتی به وی تعلق نمیگیرد.
Unilevel
این ساختار شبیه به ساختار ماتریسی است با این تفاوت که فرد در مرحله اول خود میتواند هر تعداد نفری که مدنظر دارد را عضو کند. اما مانند ساختار ماتریسی تعداد مراحلی که فرد به ازای آن پورسانت دریافت میکند، محدودتر است. در تئوری، نتورکر میتواند تعداد نفرات نامحدودی را به زیرمجموعه خود اضافه کند. در این حال، بعضی از شرکتها پورسانت بیشتری با عنوان جایزه نامحدود (Infinity Bonus) درنظر میگیرند که از این طریق فرد میتواند تا مرحله بینهایت پورسانت دریافت کند. اما از طرفی دیگر، شرکت میتواند با ایجاد قوانین دیگری، مانند تعداد افراد فعال زیرمجموعه، دریافت پورسانت بینهایت را محدود کرده و به گونهای از اعطای جایزه فرار کند!
Binary
این پلن شکل جدیدی از Compensation Plan میباشد که در سالهای اخیر رایج شده است و به نوعی شبیه یک ماتریس بینهایت *۲ میباشد. مفهوم این پلن بدین شکل است که هر فرد میتواند حداکثر دو نفر را به صورت مستقیم، بلافاصله پس از خودش عضو کند و این شیوه عضوگیری را میتواند تا بینهایت مرحله ادامه دهد. با محاسبات اولیه، اینطور به نظر میرسد که اگر هر فرد، موفق به عضو کردن دو نفر در زیرمجموعه خود شود و هر یک از افراد مرحله بعد نیز دو نفر دیگر را در زیر مجموعه عضو کنند، در این پلن شرط محدودیت سطرها حذف میشود و به جای آن شرط تعادل اضافه میگردد.
از مهمترین تفاوتهای این ساختار با ماتریس، نداشتن محدودیت درآمد است. حتی برخی از کارشناسان این حوزه بر این باورند که چون شرایط اشباع رخ نمیدهد، درآمد میتواند به صورت مادامالعمر ادامه داشته باشد. بنابراین باتوجه به قدرتی که پلن Binary دارد، شرایط پتانسیل کسب درآمد نامحدود برای افراد ایجاد میشود. البته موضوعات متعددی وجود دارند که مانع تحقق این فرضیه در واقعیت میشوند. از آنجایی که اکثر شرکتهای نتورک مارکتینگی که در داخل کشور فعال هستند از این پلن استفاده میکنند، در ادامه بیشتر به شرح مدل کسب درآمدی آن میپردازیم.
قانون عدم تعادل
در ساختار باینری، دریافت پورسانت علاوه بر تعداد اعضای زیر مجموعه فرد، به تعادل قرار گرفتن آنها نیز وابسته است. به بیانی دیگر، برای دریافت هر پورسانت، فرد باید تعداد نفرات معینی (مثلا ۳ نفر) در سمت چپ زیرمجموعه خود و همین تعداد را در سمت راست زیرمجموعه داشته باشد. هرچند که در این ساختار، فرض جذب دو نفر توسط هر نتورکر فرض واقعبینانهای است، اما اتفاقی که در واقعیت رخ میدهد خلاف این موضوع خواهد بود.
برخی از افراد به دلیل روابط عمومی و تاثیرگذاری بالایی که دارند، میتوانند دو نفر یا بیشتر را به زیرمجموعه خود جذب کنند. اما تعداد زیادی از افراد هم در جذب دو نفر بسیار کند هستند. بنابراین در واقعیت ایجاد یک مجموعه متقارن در دو طرف دشوار است. از طرفی دیگر، سرعت رشد زیرمجموعه در هر فرد در دو جهت، به توانایی اعضای زیرمجموعه بستگی دارد. اتفاقی که در عمل رخ میدهد این است که افرادی که زیرمجموعه نامتقارن دارند، پورسانت خود را براساس تعداد مشترکین دریافت خواهند کرد. علاوه بر این مورد، قوانینی مانند قانون سقف درآمد و اشباع نیز بر شیوه درآمدزایی این ساختار موثر هستند.
درآمد نتورک مارکتینگ چگونه است؟
به صورت کلی برای بازاریابی شبکه ای هیچ درآمد مشخصی را نمیتوان تعیین کرد. درواقع در این شغل هرچقدر بیشتر موفق به جذب زیر مجموعه و فروش محصولات باشید، درآمد بالاتری نصیبتان خواهد شد. نکتهای که باید بدانید این است که درآمد بازاریابان شبکه ای هر مقداری که باشد، تا حد زیادی از درآمدهای نجومی که در جلسات پرزنت از آن یاد میکنند، فاصله دارد!
بررسی بازاریابی شبکه ای در ایران و آمریکا
احتمالا همه ما شنیدهایم که نتورک مارکتینگ سومین صنعت پرطرفدار در کل دنیا است. اما چه در ایران و چه در آمریکا، شک و شبهههای بسیاری درمورد آن مطرح است. از آنجایی که مدل کاری بازاریابان شبکه ای شباهت زیادی با شرکتهای خلافکار هرمی دارد، در سراسر دنیا افراد با احتیاط ویژهای به آن وارد میشوند. در تحقیقات صورت گرفته در آمریکا، تقریبا نیمی از افرادی که به شبکههای بازاریابی وارد میشوند، پول خود را به کلی از دست میدهند و یک چهارم آنها درآمدی از انجام این کار کسب نمیکنند. این دقیقا اتفاقی است که برای بسیاری از نتورکرهای ایرانی نیز رخ میدهد
نتورک مارکتینگ چه معایبی به همراه دارد؟
در بسیاری از مقالات و کتابها توصیه شده است که به نتورک مارکتینگ نه بگوییم! اما به راستی مگر این کار چه معایبی دارد که درمورد آن اینطور صحبت میشود؟! در ادامه چند مورد از مهمترین معایب بازاریابی شبکه ای را بیان میکنیم.
- ارائه محصولات بیکیفیت
- اجبار بازاریابان به خرید محصولات شرکت
- غیرمولد بودن نتورک مارکتینگ و ترویج مصرف گرایی
- فریب اعضا با رویای یک شبه پولدار شدن
- تشابه کارکرد نتورک مارکتینگ با شرکتهای هرمی
در این نوشتار نظرات تخصصی موافقان ومخالفان بازاریابی شبکه ای در۶۶اسلاید آورده شده است و امید که مورد استفاده عزیزان قرار گیرد.
۱-Residual Income
۱-تعریف بازاریابی شبکه ای
۲-مفهوم بازاریابی شبکه ای
۳-تاریخچه بازاریابی شبکه ای
۴-تفاوت بازاریابی شبکه ای با شرکتهای هرمی
۵-دو مشخصه بارز کمپانی های هرمی
۶-قانونی بودن بازاریابی شبکه ای
۷-بازاریابی شبکهای در مقابل بازاریابی وابسته
۸-بازاریابی شبکهای در مقابل بازاریابی وابسته –ادامه
۹-بازاریابی شبکه ای چیست
۱۰-بازاریابی سنتی و مدرن
۱۱-روش های کسب درآمد بازاریاب
۱۲-فرق شرکت های بازاریابی شبکه ای با شرکت های هرمی
۱۳-بازاریابی شبکه ای در ایران و در دنیا،تاریخچه نتورک
۱۴-بازاریابی شبکه ای در ایران
۱۵-بازاریابی شبکه ای چه کاربردی دارد
۱۶-مفاهیم مرتبط با بازاریابی شبکه ای
۱۷-نقش بازاریاب ها در بازاریابی شبکه ای
۱۸-تشریح روش بازاریابی شبکه ای
۱۹-شرکت های بازاریابی شبکه ای
۲۰-مفهوم “مسئولیت اجتماعی ” در بازاریابی شبکه ای
۲۱-تعاریف مفهوم مسئولیت اجتماعی
۲۲-فواید بازاریابی شبکه ای
۲۳-نتورک مارکتینگ یا بازاریابی شبکه ای چیست و چگونه تجارتی است؟
۲۴-تاریخچه تحلیلی نت ورک مارکتینگ
۲۵-هدف اصلی و فلسفه وجودی تجارت نتورک مارکتینک
۲۶-مزایای نتورک مارکتینگ
۲۷-دلایل حمایت دولت از شیوه فروش مستقیم نتورک مارکتینگ
۲۸-دلایل پیوستن افراد به بازاریابی شبکه ای
۲۸-بازاریابی شبکهای (ام ال ام )در ایران وجهان
۲۹-تعریف بازاریابی شبکهای به لحاظ علمی
با ۶۶ اسلاید تخصصی
دانلود و خرید ۲۵۰۰۰ تومان